Meditatief rondrennen in de grote stad #veertigdagentijd

‘Hé daar is eindelijk iemand met de folder‘, hoor ik van boven, ‘een professional’. Terwijl ik de trap op sjok kijk ik op. Ik zie een kleurig ding van allemaal sponsjes, borstels en bezems met aan weerszijden een vrolijke dame in een stoel. Zij maken er een gezellige middag van, dat is duidelijk. Ik vertel dat ik net voor een gesloten deur gestaan heb bij de doopsgezinden, helemaal terecht hoor, ik was exact op hun sluitingstijd bij de kerk en die was natuurlijk al dicht. Het was te verwachten, maar toch een beetje frustrerend die precisie. Ach, dat zou bij ons ook kunnen gebeuren, zegt een van de dames. Is het een lange zit? Vraag ik. Nou dat valt wel mee hoor. We zitten hier om de beurt en ondertussen praten we lekker bij met een kop thee. Ze geven mij een geplastificeerde kaart met uitleg van het object. Het is statie 4 ‘Jezus ontmoet zijn moeder’ en de installatie heet Ocean Eden. Onderdeel van ‘Art Stations of the Cross’, een kunstproject in Amsterdam in de aanloop naar Pasen.

Omdenken

Oeps, wat moet ik daar nu weer mee? Dit vraagt wel om heel veel omdenken. Ocean Eden is een koraalrif van schoonmaakgerei, een monument voor de biodiversiteit van de schepping. Tegelijkertijd staat het plastic symbool voor vervuiling en onze overconsumptie. Daar moet de bezem door! Voor mij persoonlijk is dat dan de relatie met de moeder van Jezus. Ik geef toe, een nogal stereotype en rolbevestigende gedachte: moeders (lees: vrouwen) maken schoon. Dat vinden jullie toch leuk om te doen, vroeg een huisgenoot ooit tijdens het eten. Hij meende het oprecht. De dames aan tafel schoten proestend in de lach. We hebben hem snel uit de droom geholpen. De uitleg op de kaart verwijst naar het feit dat Jezus om de aarde – in zekere zin zijn moeder – zijn kruis op zich nam, daar hij als mens net als Adam en Eva uit het stof der aarde werd gevormd. Hm, dat is te diep voor mij, maar de slotzin maakt het een beetje goed: de installatie houdt een pleidooi om de schoonheid van de aarde te bewaren en te bewaken. Ik pak mijn fototoestel. De dames schieten overeind uit de stoelen, zodat het kleurige sponzen rif volledig tot zijn recht kan komen.

Mediterend rondrennen

Als ik weer buiten sta twijfel ik. Ik zou nog één statie kunnen doen, het is nog best even lopen. Ik ben moe en zie ervan af. De route is te lang voor één middag. Van tevoren vond ik het jammer dat de route langs de staties onmogelijk in de correcte volgorde af te leggen is. Achteraf is dat niet erg. De traditionele omschrijving van de staties en de artistieke invulling daarvan door Art Stations of the Cross sluiten in mijn ogen niet enorm op elkaar aan. Je kunt ze daarom rustig door elkaar bekijken. Het lopen van een kruisweg is een meditatieve rondgang langs fragmenten uit het lijdensverhaal. Bij elk fragment sta je stil en probeer je het lijden van Jezus te verbinden met eigentijdse vormen van lijden. Juist in dat actualiseren is men goed geslaagd. Doordat je steeds naar een andere plek moet reizen heeft de route eerder iets van een pelgrimage, met alle uitdagingen die daarbij horen, zowel geestelijk (confrontatie met jezelf en je blik op de wereld en vandaag ook tijdsdruk), als lichamelijk (je loopt je de benen uit het lijf al slalommend door de massa).

Als ik in de tram zit – even rust voor mijn arme benen – hoor ik wat dames met elkaar overleggen. Op schoot ligt een grote print van een kaart, ze raadplegen hun notitieboekje. Mij maak je niets wijs, zij zijn ook aan het pelgrimeren, maar dan per tram. Nooit aan gedacht! Al luisterend concludeer ik dat ze dezelfde problemen hebben als ik, dat gaat hem dus niet worden, zelfs niet per tram. Ik zak onderuit terwijl ik geamuseerd naar hun overleg luister wat ze nog willen zien, of er nog tijd voor is en hoe ze er moeten komen. Ik kan ontspannen.

Art Stations of the Cross: Troubled Waters bestaat uit veertien (plus één) staties. Na Manhattan (2016), Washington DC (2017) en Londen (2018) zijn de staties nu in Amsterdam te zien tot en met 22 april. Het thema is troubled waters en verwijst naar de actualiteit; denk aan bootvluchtelingen, plasticsoep, klimaat. Er zijn veel activiteiten op de deelnemende locaties en de openingstijden verschillen per locatie. Het loont dus de moeite om je bezoek goed te plannen!