Alles is liefde

In liefde heeft alles betekenis, van terloopse tederheid tot gewoonweg ‘nee’ en goudgeringde zinnelijkheid daar ergens tussenin.

Liefde is ’the most powerful word of the world’ schrijft in vertaling de Franse intellectueel (en leerling van Immanuel Lévinas) Bernard-Henri Lévy ergens. Ik denk dat hij gelijk heeft. Wat hij precies bedoelt ontgaat mij vaak, maar ik omarm gewoon wat hij schrijft. Het is een soort van  liefde op het eerste gezicht. Zeker als hij in zijn moedertaal schrijft. Bijvoorbeeld “à l’age de la mort de Dieu, on ne dira jamais assez l’urgence d’en appeler au Testament monothéiste. Allons, glorifions ‘l’Eternel, Dieu d’ Israel”. Je hoeft het niet te begrijpen om er van te houden. En voor het onpersoonlijke ‘het’ kan je net zo goed m/v/d lezen. Of wat mij betref bij voorkeur m/v/d  als het om omarmen gaat.

Love, a second hand emotion?

Het woord liefde ligt in het epicentrum van de poëtische taal.  Ook is het het meest evocatieve woord sinds het midden van de twintigste eeuw in popsongs met All you need is love als ‘evergreen’ tot de raps in de Dixte1000. Love is in the air op 538, FunX of om het even welk radiostation dan ook. Vooral op Valentijnsdag, de D-day van de liefde. What ’s Love Got to Do with It?  Wat is eigenlijk de betekenis van het woord liefde? Weet jij het?  Een taalkundige vuistregel is ‘a super high-usage word will develop a real flexibility’. En daarom kan het woord liefde ‘at the end of the day’ (of nacht zo je wil) zo’n beetje alles betekenen wat je lief is.

Dating

Hyacinths from the Sun (2020), Peter Kattenberg, aquarel op Israelische kruiswoordpuzzel, 15×23 cm

Dat ik het ook niet zo goed weet, de betekenis van liefde, geloof je direct. En al helemaal als je weet dat ik wekelijks de contactadvertenties in de weekendbijlage van de krant spel. Die van afgelopen week bijvoorbeeld: ‘sensitieve, zachtaardige, communicatieve man met diepgang en plezier, goed in de 60, jong van geest’ (en je begrijpt direct dat het hier om dominee Kattenberg gaat) ‘zoekt een bijpassende vrouw’ (ja het stond er echt: in de krant & dan is het waar! ) ‘om samen en met behoud van eigenheid het leven te delen’.

Apart together

‘Samen en met behoud van eigenheid’, toen ik dit las brak ik. Nou ja, dat is een beetje overdreven, maar ik ging wel even stuk. En je begrijpt ook waarom. In de eerste plaats om het illusieverlies dat het in de advertentie niet om mij ging. Overigens, dat ik het niet kón zijn, is ook duidelijk. Wie adverteert er nog als je apps hebt als Tinder of Bumble? En in de tweede plaats omdat het (als ik eerlijk ben) zo echt remonstrants is wat er staat, namelijk ‘samen en met behoud van eigenheid’. Maar kan zoiets eigenlijk wel?

Wat vind jij?

De betekenis van liefde is de liefde. Of eigenlijk beter dan het zelfstandig naamwoord is hier het werkwoord liefhebben. De betekenis van liefde is liefhebben. En is dat niet zo iets als zichzelf helemaal geven? Zich verliezen in de ander op de wijze van Lévinas? Als je in dit idioom even wegdroomt en doorslaapt bij Franciscus  van Assisi (1181-1226), ‘niet bemind te willen worden maar te beminnen, want gevende ontvangen wij en door te verliezen, vinden wij’, dan word je wakker bij wie je op wil staan: bij d(i)e Ene die Liefde is en die met dezelfde passie jou zoekt zoals jij de Eeuwige.