Morgen is er weer een dag

Een pelgrimstocht kun je beschouwen als een levensreis in miniatuur. Wel een intens miniatuur, omdat de ervaring directer is – er is weinig afleiding: het is jij en het pad. Meer niet. Doe het met wat de dag je brengt. Heb daar vrede mee. Niet blijven steken in het gevecht of het bestrijden van wat zich voordoet. Sluit er vrede mee. Ga verder.

Achteruit bidden

Dat is overigens niet zo zalvend bedoeld als het hier staat. Als de dag je rottigheid brengt, dan hoef je niet vroom alles maar te aanvaarden wat je uit ‘Des Heeren hand’ krijgt aangereikt. Ook je boosheid, je woede en je machteloosheid horen bij wat de dag brengt. Die hoef je niet met een vroom smoel te onderdrukken. ‘Achteruit bidden’ hoort er ook bij. Je emoties zijn nodig om de weg vrij te maken. Je hoeft het niet allemaal te botvieren op je omgeving. Maar zorg wel dat je het ‘effe kwijtraakt’. Emoties hebben het recht om erkend te worden, maar ze hebben niet het laatste woord. Je gezonde verstand, je creativiteit en je spirituele inzicht zijn er ook nog. Als je alles gelucht hebt is de weg vrij voor je wijsheid.

Morgen is er weer een dag

‘Morgen is er weer een dag’ zei mijn moeder best vaak tegen ons kinderen als er iets tegen zat en we gefrustreerd raakten. Daar praatten we over. En dan eindigde ze hier mee. Ze bedoelde het in de zin van: niet blijven hangen in wat er nu misschien tegen zit: ook dit gaat voorbij. Het relativeerde de nood van het moment. Zij kon het weten want ze werd geplaagd door migraine. Dapper mens. Zo schiep ze weer een perspectief voor ons of voor zichzelf. ’Morgen is er weer een dag’.

Iedere nieuwe dag op onze pelgrimstocht bleek verrassingen in petto te hebben. Veel ging zoals we planden, maar ook heel veel niet.

Vertrouwen

Rabbijn Jonathan Sachs zegt in zijn artikel ‘Faith in the future’ (www.rabbisacks.org):
‘God openbaarde ooit zijn naam aan Mozes, toen hij op zijn blote voeten bij de brandende braamstruik stond: mijn naam is ‘Je-zult-wel-zien-wie-ik-ben’. De Eeuwige is, om zo te zeggen, een God van verrassingen. Hij zou dingen doen die nog nooit vertoond zijn, tekenen creëren en wonderen waar duizenden jaren later nog over gesproken wordt. Met golf na golf aan gevolgen. Mensen zouden leren dat slavernij geen onvermijdelijk gegeven is, dat macht geen recht is, dat koninkrijken niet onaantastbaar zijn en dat kleine mensen, zoals dat volkje Hebreeuwse dwangarbeiders uit het Bijbelboek Exodus, grootse dingen kunnen doen als zij hun lot met de hemel verbinden. Maar niets hiervan is te voorspellen. God zegt tegen Mozes en de mensen: je moet me vertrouwen, de bestemming waar ik je toe roep ligt voorbij de zichtbare horizon’.