Weg met de bijbel, hoe leg ik dat mijn vrienden uit?

Weg met bijbel, dat is een behoorlijk statement. Ik ben als beginnend student begonnen met het lezen van de bijbel. Eerder las en hoorde ik wel de verhalen, voornamelijk in de Geertekerk in Utrecht, waar ik regelmatig kom. Maar als je begint aan een studie theologie dan wordt het toch serieuzer. Blijkbaar kunnen we hem ook overboord gooien, zo wil de titel van het boek van Bert Dicou, Anne-Claar Thomasson en Sigrid Coenradie suggereren.

Ik zie het voor mij dat ik op een feestje aan mijn vrienden vertel dat ik weer studeer, theologie nog wel, maar dat de bijbel echt passé is. Iets van vroeger waar we nu niets meer mee kunnen. En dat mijn vrienden dan instemmend knikken, die bijbel hadden ze immers zelf ook nooit gemist. Maar wordt de soep op dit symposium in Haarlem wel zo heet gegeten als dat hij wordt opgediend?

Unique selling point van de remonstranten

Door een treinstoring (het zal ook eens niet), komen wij, drie studenten van het remonstrants seminarium, te laat. Als we binnen komen is de presentatie van theoloog Anne Mareike Schol-Wetter al bezig. De vraag die zij centraal stelt is: heeft de bijbel een spiegelfunctie of is het een icoon? Beide, zo concludeert zij, de bijbel spiegelt altijd en is daarom alleen al een reden om je er in te verdiepen. Maar het is ook een icoon, want een icoon biedt een luikje naar een andere werkelijkheid en dat is ook wat de bijbel doet. De relevantie van de bijbel is echter niet im Frage.

Algemeen secretaris van de Remonstranten Joost Röselaers durft het iets spannender te maken. Als we niet uitkijken sterft ons kerkgenootschap uit. Het is tijd voor de Remonstranten om uit de kast te komen als christenen. We hebben iets in handen dat ons unique selling point kan zijn. Je raadt het al, dat is de bijbel. Niet weg dus die bijbel maar naar de voorgrond. Ik denk weer aan dat feestje waar ik de vrienden vertel over mijn studie. Deze zomer word ik 36 jaar en ik hoor mezelf in de tuin met een glas wijn iets mompelen over een icoon en een unique selling point. Mijn vrienden stellen wat kritische vragen maar snappen het, zo stel ik mij voor.

Zonder bijbel gaan we dood

Van de volgende spreker word ik toch wat zenuwachtig, de bijbel is niet alleen een unique selling point maar zonder bijbel gaan we dood. De bijbel is essentieel voor het functioneren van onze democratie. Nu draaien mijn hersens op volle toeren. Ik geloof echt niet dat ik hier mee kan aankomen op mijn feestje. De waarden en normen die we tegenkomen in de bijbel zijn op zijn minst niet voorbehouden aan het christelijke geloof en het is maar zeer de vraag of er zonder bijbel geen goed leven mogelijk is.

In de discussie daarna wordt er al snel gerelativeerd en dat doe ik nu ook. Ik voel en besef dat de bijbel relevant is. Dat we hem niet zomaar overboord kunnen gooien. De diepe verbondenheid met onze cultuur, de spiegel, de tegenstem, de perspectiefwissel en bovenal de menselijkheid, het zit er allemaal in. Toch mag het gesprek van mij scherper op de snede gevoerd worden. Het is een feit dat veel van mijn generatiegenoten niks meer hebben met de bijbel. Zij zeggen soms letterlijk: weg met de bijbel! Zullen we ook met hen in gesprek? Ik zal er deze zomer in ieder geval over beginnen op mijn feestje.